In het Cijnsboek van het convent te Tongerlo en omgeving, 1699-1793 vonden we op folio 29 het verlossende antwoord op waar Sebastianus en zijn gezin woonde: Sebastianus pachtte tijdens zijn leven het huis De Kroon op de Plaetse, het ouderlijk huis van zijn vrouw Maria Verleuffel, en waar mogelijk ook haar moeder Anna Huijbrechts is opgegroeid.
Cijnsboek (‘Nieuw register’) van Tongerlo klik om te vergroten. Mr. Zeger Voets bij Coop wegens Jan van Nuten te vooren Mr Jan Stiers’ erffgenaemen uijt huijs ende hoff gestaen in dit dorp van Tongerloo aen de Plaetse genaampt de Croon met omtrent anderhalff zille landts daer achter aen gelegen, Oost Philips Mertens, Zuijt de Geelsche Straete en Marius Cools, West de plaetse oft ’s Heeren Straete, ende Noort Dielis de Winne, nu Philips Mertens, daer Guilliam van Morkhoven voor, en daer naer Sebastiaen de Vlam.
In het Cijnsboek (‘Oud register’) van het convent te Tongerlo en omgeving, 1625-1700 vinden we Petrus Verleuffel terug als eigenaar van De Kroon, en daarvóór was het de familie Joannes Verachtert-Catharina Huijbrecht, de iets oudere zus van Anna. (beide dames huwden met een jaat verschil en zij overleden trouwens in een zelfde periode; mogelijk waren zij een tweeling, maar doopakten onbreken).
Of De Kroon hun ouderlijk huis was, valt uit de volgende akte te betwijfelen, maar de familienetwerken waren wel groot in Tongerlo.
Maar hier zijn wel alle kinderen van Maria en Sebastianus geboren. Hier is ook Maria overleden.
1624: Guiliam (ook Guiliemus) van Morckhoven bij Coope van Jan Mariën van wege Gaspar van Dielbeecke op huijs & hoff gelegen int Dorp van Tongerlo geheeten De Croon groodt omtrent een zille en een halff Oyst d’erff genaemen Peter Schellens (+26.12.1600) Suijt de Gheelsche Straet & Mattheus de Loeckere (+27.03.1625) West S’heerenstraete oft de Plaetse van het dorp van Tongerlo Noort d’erffgen wijlen Peter Schellens voors. (alias Peter de Cuiper). Op 14 september 1628 betaalt zijn weduwe de laatste cijns. Vanaf 1629 betalen Catharina Huijbrechts (X 27.05.1629) Joannes Verachtert1 (+1658) de cijns tot 1644. Van dan af betaalt Petrus Verleuffel de cijns tot vanaf 22 januari 1658 Sebastianus de Flam(X 27.06.1656 Maria Verleuffel) de cijns betaalt en dat tot 1685 (Bastiaen +13.01.1689). Daarna ging het goed over in handen van Mr. Jan Stiers. “Voor 1699 compt Zeger Voets; Den 5 april 1701 geeft Zeger Voets betaelt het iaer 1699, heeft verdient met eenige curen 0-10-0
Boven 1624: Guliam (ook Guiliemus) van Morckhoven bij coope van Johan Mariën van wegens Gaspar van Dielbeeck op huijs & hoff genaempt De Crone gelegen int Dorp van Tongerlo groodt omtrendt 13 zille Suijt & Noordt d’erff genaemen Peter Schellens alias De Cuyper (+26.12.1600) nu Hans Cuypers Suijt de Gheelsche Straet & Mattheus de Loeckere (+27.03.1625) West S’heerenstraete te weten de Plaetse van het dorp van Tongerlo. Vanaf 1628 betalen Catharina Huijbrechts en Joannes Verachtert (X 27.05.1629) de cijns tot 1644. Vanaf 21 april 1648 betaalt Petrus Verleuffel de cijns tot 1658. Op 22 januari Sebastianus de Flam(X 27.06.1656 Maria Verleuffel) verder de cijns betaalt en dat tot 1685 (Bastiaen +13.01.1689). Daarna ging het goed over in handen van de weduwe van Mr. Jan Stiers, Maria van den Berghe (X 02.03.1686). “Voort iaer 1699 compt Zeger Voets; Den 5 april 1701 geeft Zeger Voets desen post geredemeert voor 2 iaeren met 5-10-0 ergo betaelt 1699 ende 1700.
Waar Sebastianus woonde tussen 1685 en zijn overlijden in 1689 is ong niet duidelijk, maar mogelijk is hij bij een van zijn kinderen gaan inwonen.
Op de twee kaarten hierboven zien we links Ferraris (1777) en rechts een kaart van de Buurtspoorwegen (1841, zelfde situatie in 1834 kadasterkaarten). Het nr 83 met de 13 zille hof (nr 89) is realistischer te noemen. De parochiekerk werd pas in 1853 gebouwd; de foto hierna dateert van tussen 1860 en 1890.
Huis De Kroon ligt op de hoek links (met de Geelse straat) waar de waterpomp staat. Tongerlodorp heette in de 17e eeuw de S’Heerenstraete. Rechts op de hoek met het Kerkepad (vandaag Abdijstraat) zien we op het uiteinde nog huis De Valk (in Sebastianus’ tijd: van de voermansfamilie Bartholomeus); het volgende (grote) huis naar de kijker toe heette “de Langen Hof” (met een brouwerij)Helaas is van het pittorreske 19e eeuwse dorpsplein niets meer te vergelijken; zowat alle nog bestaande huizen zijn later vervangen door (ver)nieuwbouw. Dat geldt ook voor huis De Valk op de hoek met de Abdijstraat, waar momenteel een sociale huisvestingsmaatschappij uit de koopsector huist.
Leuk weetje: De naam “DE KROON” wordt exact 250 jaar later het uithangbord van de herberg van Jan De Vlam op de Bredabaan in Merksem.
