Ermgardus de Vlam & Anna Glorius

Over Ermgardus kunnen we ons enkel een heldhaftig verhaal voorstellen: hij werd tegen zijn wil ingelijfd in het leger van Napoleon, heeft ontberingen doorstaan, is gevlucht en heeft zich aangesloten bij het militieleger van Willem I, en gevochten in Waterloo tegen de Fransen. En na zijn avontuurlijke jeugd kon hij eindelijk settelen in volle glorie, en kan het ook anders als je partner Glorius heet?

Oude zegel Aarle (Bron)

Ermgardus de Vlam1 is geboren en twee maal gedoopt: eerst te Aarle (Aarle-Rixtel, NB) op 3-11-1789 waar hij is geboren, en daarna te Gemert2 waar het gezin woonde (8km verder).

Hij werd vernoemd naar zijn grootvader aan moeders kant. Doopgetuigen hierbij waren ziin oom Joannes3 de Vlam en Antonia Strijbosch.

EntiteitNaamSoeverein
GemeenteRijksheerlijkheid GEMERTCommandeur van de Duitse Orde: Clemens August van Plettenberg loco rentmeester J. Borret
ProvincieBalije Alden BiesenLandscommandeur van de Duitse Orde
LandHeilig Roomse RijkKeizer Jozef II
De Grootmeester van de Duitse Orde was enkel de Paus verantwoording schuldig. Clemens zou de laatste commandeur van Gemert worden tot de Franse Invasie.
Krayenhoff en Daendels in 1795 – Begin van de Franse Tijd in Nederland (Publiek Domein – wiki)

Onder de heerschappij van de Franse bezetters in onze contreien werd Ermgardus als conscript (dienstplichtige) ingelijfd in het Franse leger. Al gauw zou hij aan den lijve ondervinden wat kanonnenvlees inhoudt. Maar uiteindelijk kan hij deserteren en voegt hij zich bij de nieuw samengestelde milities die samen met de troepen van Willem I de strijd aangaan met de nieuwe troepen van de uit ballingschap teruggekeerde Napoleon Bonaparte in de buurt van Waterloo (Waals-Brabant, B). Over die periode in het leven van Ermgardus hebben we een aparte pagina gemaakt. lees hier meer…

Mogelijk werd Ermgardus na de overwinning te Waterloo gekazerneerd in de middeleeuwse vestingstad Heusden. Wegens de beperkte grootte van de stad was geen plaats voor een kazerne, en dus moesten de militairen een onderkomen zoeken bij de bewoners in de stad.

Zo, vermoeden we, is Ermgardus bij het weversgezin van Ludovikus Glorius en Nicolasina Deliën terechtgekomen. Zelf uit een weversgezin afkomstig, kende hij het vak als geen ander, en maakte hij zich vast nuttig bij deze familie. Hier leerde hij de dochter des huizes, Anna, kennen met wie hij in het huwelijk zou treden, eerst in ondertrouw te Gemert op 6-02-1824 en enkele dagen later op 9-02-1824 voor de ambtenaar van de Burgerlijke Stand van Heusden (vier lokale personen waren getuige waaronder een oom, wever Guiliam Glorius4, en een neef van Anna, mandenmaker Simon Peter van de Pol) gevolgd door een plechtigheid in de Sint-Catharinakerk te Heusden (hier getuigden Maria Johanna van den Bongaert en Joanna Nieuwenhuijzen).

Joanna Glorius is geboren en gedoopt te Wijk (Aalburg, NB) op 28-01-1800 als dochter van Ludovikus (Lodewijk) Glorius en van Nicolasina (alias Clasina) Deliën.

Het gezin woonde anno 1839 in de Engstraat nr 83 te Heusden. Ermgardus is linnenwever.Anna Glorius oefent het beroep van winkelierster uit; de Engstraat is vandaag een winkelstraat, en dat was vroeger niet veel anders.

De Engstraat is nu wel idyllisch te noemen; in de tijd van de burcht waar nog doodstraffen werden uitgesproken moest de terdoodveroordeeld via de Burchtstraat en dan de Engstraat zo de markt op waarhet schavot klaarstond met de beul. Wie zou dat laatste stuk niet het ‘Eng’ste deel van de weg gevonden hebben?
Zicht richting Botermarkt ca. jaren 1940

Uit dit huwelijk zijn acht kinderen geboren, maar de omstandigheden waren voor de meeste jonggeborenen niet gunstig.

  1. Theodora de Vlam5. Dorothea is geboren te Heusden op 28-11-1824. Dorothea is nooit gehuwd. Vermoedelijk bleef zij in het ouderlijke gezin wonen. Niettemin is zij jong overleden, Haar broer Nicolaas deed de aangifte van haar overlijden te Heusden op 22-03-1861; Dorothea is 36 jaar geworden.
  2. Nicolaas de Vlam. Nicolaas is geboren te Heusden op 11-11-1826. Over Nicolaas en zijn nakomelingen lezen we meer op een aparte pagina.
  3. Johanna de Vlam. Johanna is geboren te Heusden op 19-12-1828 maar helaas 63 dagen later overleden op 20-02-1829.
  4. Johanna de Vlam. Johanna is geboren te Heusden op 20-05-1831 maar er helaas 40 dagen later overleden op 29-06-1831. Zij was de tweelingzus van Cornelis.
  5. Cornelis de Vlam. Cornelis is zoals zijn tweelingzus Johanna geboren te Heusden op 20-05-1831 maar hij overleed er toen hij pas acht jaar was op 4-03-1840.
  6. Johannes de Vlam. Johannes is geboren te Heusden op 15-01-1834 maar helaas 10 dagen later overleden op 25-01-1834.
  7. Johannes de Vlam. Johannes is geboren te Heusden op 10-12-1836 maar hij overleed er op 18-03-1840 toen hij drie jaar oud was.
  8. Adrianus de Vlam. Adriaan is geboren te Heusden op 17-04-1839. Over Adrianus lezen we meer op een aparte pagina.
  1. Ermgardus en diens zoon Nicolaas zijn enkele van de voorvaders van Wim N. Koningstein. ↩︎
  2. Mogelijk is Maria bevallen toen zij op verplaatsing was te Aarle, en is voor de zekerheid een (nood)doop uitgevoerd in de parochiekerk van Aarle, om daarna nog eens te dopen in de eigen parochiekerk door de pastoor van de Duitse Orde. ↩︎
  3. Toen was hij nog vrijgezel en was hij nog niet naar Sassenheim vertrokken. ↩︎
  4. Guilelmus Glorius deed ook de aangifte van haar geboorte in 1800. ↩︎
  5. Theodora was een doopnaam, afgeleid van Theodorus, maar de roepnaam Dorothea lag gemakkelijker in de mond. ↩︎

VLAM!