Algemene toestand Nederlanden 1795-1810

Bij het Haags Verdrag van 16 mei 1795, gesloten tussen Frankrijk en de Bataafse Republiek, was bepaald dat het noordelijk deel van Brabant (het voormalige Generaliteitsland Staats-Brabant) een onderdeel zou worden van de nieuwe Bataafse Republiek. In het door Frankrijk veroverde Brabantse deel van de Noordelijke Nederlanden lagen nog enkele andere gebieden die niet bij het generaliteitsgebied behoord hadden. Gemert was daar één van die gebieden (Die gebieden waren tenslotte Rooms-Katholiek in tegenstelling tot de staten van de Calvinistische republiek)1

Gemert werd op grond van het Haags Verdrag door Frankrijk ingelijfd. Gemert, Ravenstein, Boxmeer en Megen (die een geografisch aaneengesloten gebied vormden) werden zo, na een korte periode onder een voorlopig Frans militair bestuur, op 23 januari 1798 tegelijk met Oeffelt bij het Roerdepartement gevoegd; later werd Gemert onder het departement “Monden aan de Rijn” ondergebracht (“Bouches du Rhin”).

Op 5 januari 1800 werd tussen de Bataafse Republiek en Frankrijk een verdrag gesloten waarbij alle door Frankrijk geconfisqueerde goederen – maar niet het op Pruisen veroverde Oeffelt – aan de Bataafse Republiek werden verkocht. Hieronder vielen de gebieden die eerder aan het (Franse) departement Roer waren toegevoegd. De Bataafse Republiek stelde een Commissaris voor de Gecedeerde Landen aan, die vanaf 8 maart 1800 de bewindvoerder was. Gecedeerde Landen is de staatkundige term waarmee in de periode 1800-1805 een aantal gebieden werd aangeduid (o.a. Gemert), die voornamelijk in het oosten van de huidige Nederlandse provincie Noord-Brabant lagen. Zij dankten hun naam aan het feit dat zij in 1800 door Frankrijk tegen betaling werden gecedeerd (afgestaan) aan de Bataafse Republiek.Het Bataafs Gemenebest (1801 – 1806) was een republiek die het grootste gedeelte van het huidige Nederland omvatte. De republiek was gevormd naar voorbeeld en met militaire steun van de Franse Republiek, waarvan het Bataafs Gemenebest een bondgenoot en de facto een vazalstaat was. Het Bataafs Gemenebest ontstond na een grondwetswijziging in de Bataafse Republiek, waarbij de staatsinrichting drastisch werd gewijzigd. Ondertussen was het Eerste Franse Keizerrijk (1804-1814/1815) een feit onder keizer Napoleon I. In 1806 verloor Napoleon het vertrouwen in de Bataafse Republiek. Hij vond dat de patriotten te weinig en te langzaam de richtlijnen van Parijs volgden. Hij dwong bewindvoerder Schimmelpenninck tot aftreden, hernoemde het land tot Koninkrijk Holland en benoemde zijn broer Lodewijk Napoleon Bonaparte tot koning. In 1810 werd ook dit koninkrijk echter opgeheven en door Frankrijk geannexeerd.

  1. Bron: https://nl.wikipedia.org/ ↩︎

VLAM!