Johan Jozef Julius de Vlam & Berthe van Migem

Oud wapen Eindhoven
EntiteitNaamHoofd/Soeverein
GemeenteStad EINDHOVENBurgemeester
ProvincieNoord-BrabantCollege van Gedeputeerde Staten
LandKoninkrijk der NederlandenKoningin Willem III

Jan is geboren te Eindhoven op 12-05-1866. Zijn derde naam Julius doet vermoeden dat dit wijst naar zijn oom Julianus (Jules) de Vlam. Hiervoor moeten we echter zijn doopgegevens nakijken die nog niet voorhanden zijn.

J.J.J. de Vlam wordt sigarenfabrikant en politicus.

Geboorteakte Johan Jozef Julius de Vlam, te Eindhoven.

Toen hij 15 jaar werd, begon Johan zijn opleiding op de HBS1 op het bisschoppelijk college Rolduc2 te Kerkrade.

Na zijn studie en aangespoord door het succes van zijn zwager Louis van de Putt in de tabaksindustrie in Eindhoven wil Johan daar in investeren.

In november 1885 vertrekt hij naar Hamburg (D) en Bremen (D) om daar als voluntair kennis in de tabaksindustrie op te doen.

Louis was ooit bij zijn oom Henri van der Putt, sigarenfabrikant, in dienst getreden bij de firma “van der Putt & Co”. Johan wilde daarom graag bij zijn zwager Louis (J.W.L. van der Putt) eveneens in dienst treden na de nodige ervaring te hebben opgedaan. Bij akte 453 van 21-12-1888 wordt de vennootschap onder firma “van der Putt en Compagnie”, die tussen Carolus Hendrikus van der Putt en Johan Wilhelm Lodewijk van der Putt is opgericht op 31-12-1880, weer ontbonden. Op 28-12-1888 gaan Johan Wilhelm Lodewijk van der Putt uit Stratum en Johan Jozef Julius de Vlam uit Eindhoven (geboren 12-5-1866) een Vennootschap onder firma: “van der Putt en Cie.” aan, waarbij Johan de plaats van oom Henri inneemt. Op zijn 22 jaar heeft Johan wel een handlichting nodig, wat hem door de kantonrechter van Eindhoven wordt verleend op 31-12-1888. Er wordt notarieel een vennootschap vastgelegd tussen de zwagers Johan Wilhelm Lodewijk van der Putt en Johan Jozef Julius de Vlam met vestiging te Smalle Haven (voorheen deel van de Kortestraat) te Eindhoven. Zijn werkkracht en zijn organisatietalent zorgde mee voor een bloeiend en groeiend bedrijf.

Op 18-5-1892 ondaks het aanstaande huwelijk van JJJ de Vlam, blijft de naam van de firma: “Van der Putt & Co.”

Briefhoofd sigarenfabriek anno 1894

Op 2-06-1892 trouwt Johan met Berthe van Migem.

Huwelijksakte te Antwerpen. Getuige waren: Ludovicus (Louis) van der Putt, 33 jaar, fabrikant, zwager van de echtgenoot, wonend te Eindhoven, Arthur van Migem, 24 jaar, kandidaat-notaris, broeder van de echtgenote, gehuwd te Antwerpen, Ferdinandus Coosemans, 70 jaar, zonder beroep, gehuwd te Berchemn en Emilius van Migem, 27 jaar, koopman, broeder van de echtgenote, gehuwd te Antwerpen.

Bertha3 Elisabeth Joanna van Migem is de dochter van koopman in kant, te Antwerpen, Emilius Philippus Augustus (alias Emiel Philip August) van Migem (geboren te Beveren, OVL) en van Theresia Mathilda (Mathilda) de Meij, geboren te Antwerpen op 1-01-1871. Over de familie van Migem besteden we een aparte rubriek.

Geboorteakte Bertha van Migem te Antwerpen, op 1-01-1871, aangifte ondertekend door haar vader Emiel van Migem, in aanwezigheid van zijn schoonbroers.

Na hun huwelijk te Antwerpen gaat het echtpaar wonen in de verlengde Nieuwstraat, thans de Dommelstraat te Eindhoven.

Uit dit huwelijk zijn kinderen geboren:

  1. René Joan Joseph de Vlam. René is geboren te Eindhoven op 23-02-1894.. Hij werd sigarenfabrikant, samen met zijn neef K.L.H. van der Putt. René trouwde met Antoinette Rubbens. Lees meer…
  2. Emile Marie Johan de Vlam. Miel is geboren te Eindhoven op 19-04-1896. Hij wordt bedrijfsleider bij de Vullinghs Band en Elastiek-fabriek te Heeze. Miel trouwde met Elise Hegener. Lees meer…
  3. Berthe Maria Emilie de Vlam. Berthe is geboren te Eindhoven op 7-11-1897. Zij trouwde met koopman Willy Keunen. Lees meer…
  4. Magdalena Hortensia Louisa Maria de Vlam. Madeleine is geboren te Eindhoven op 22-08-1902. Zij is getrouwd met textielfabrikant Willy Baekers. Lees meer…
  5. Maria Wilhelma Johanna de Vlam. Mia de Vlam is geboren te Eindhoven op 08-11-1905. Zij trouwde met notaris Harry Swane. Lees meer…

Algauw blijven de talenten van Johan niet onopgemerkt voor de politieke en religieuze samenleving en wordt hij benaderd om diverse maatschappelijke en religieus gerelateerde functies te bekleden. Johan de Vlam zou qua inkomen tot de 21 hoogstaangeslagenen van Eindhoven behoren.

In 1895 is Johan mede-oprichter van de RK Volksbond in Eindhoven.

Zo wordt Johan in 1899 gemeenteraadslid van Eindhoven, een functie die hij 9 jaar zal bekleden binnen de rechtse vleugel van de KVP4 (Katholieke Volkspartij). Mede door zijn gedrevenheid en succes is hij in staat gesteld om een pand uit ca. 1788 in openbare verkoop van kantonrechter van de Acker te kopen in de Rechtestraat5, in die tijd de voornaamste woonstraat van Eindhoven. Meteen wordt het pand afgebroken en verrijst een nieuwbouw in Neoclassicistische stijl. (de winkelpui kwam er in 1848, enige jaren na het overlijden van Johan, en werd een schoenenzaak voor BATA tot 1958, later diverse winkels tot vanaf 1980 kledingzaken werden ingericht).

Eindhoven, rechtestraat 53, het statige pand van J.J.J. De Vlam. Op de bovenverdiepingen boven de pui zie je de nog de neoclassicistische voorgevel met twee vlaggenstokhouders. Verderop Stratumseind 49 was ook een pand van J.J.J. dat achteraan aangrensde aan de sigarenfabriek in Smalle Haven. Dit pand werd verhuurd aan particulieren. Nu blijkt dit pand één van de oudste kernen van Eindhoven te verbergen, genaamd Het Stamhuis ca. 1575 tot heden.

De eerste steen werd gelegd door de zesjarige René, in aanwezigheid van zijn ouders, zijn broer en zus, en zijn grootmoeder Maria Anna Keunen6.

Zie noot 4 voor meer informatie over de eerste steenlegging.

Vanaf 1901 trekt het gezin de Vlam-van Migem in het nieuwe pand met de kinderen René, Emile en Berthe. De twee jongste kinderen, Madeleine en Mia, moeten dan nog geboren worden.

Briefhoofd sigarenfabriek anno 1903

Op 13-11-1905 wordt Johan voorzitter van de KSA (Katholieke Sociale Actie)7. daarnaast is hij in dat jaar Kerkmeester van de St-Catharinakerk en vanaf 25-04-1907 is hij er tevens secretaris. Verder is Johan voorzitter van het RK parochieel armbestuur.

Johan was ook lid van de Derde Orde van de Heilige Franciscus8.

Katholieke Illustratie, jaargang 37, nr 40, 1903. De Katholiekendag te Eindhoven met Johan de Vlam als Alg. Secretaris.
Foto in de tuin, ca. 1905
Het gezin de Vlam-van Migem ca. 1908
In 1901 zien we links het hek rond de St Catharinakerk. Het hoekpand links met de boekhandel van M.F. van Piere, wordt later verbouwd. en daarachter, het grote hoge pand met vlaggenmast, “Het Vaticaan” van de familie Kol. Verderop zien de we toren van het stadhuis. Het tweede hoge witte pand rechts in de Rechtestraat is het nieuwe pand van J.J.J. de Vlam.

Van 12-08-1908 tot 4-07-1939 wordt Johan lid van de Provinciale Staten van Noord-Brabant met als portefeuille Financiën.

Adresboek, Eindhoven. Rechtestraat, In 1910 de enige de Vlam in Eindhoven.

In Noord-Brabant wordt in 1914 de Provinciale Noord-Brabantse Elektriciteitsmaatschappij (PNEM) opgericht. Johan wordt in dat jaar meteen als Commissaris van de PNEM aangesteld.9

Van 18-04-1918 tot 17 -09-1918 wordt Johan voor kiesdistrict Eindhoven Lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.

Vanaf 6-10-1920 tot 4-07-1939 wordt Johan Lid van de Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant (belast met financiën)

Van 1922 tot 1923 was Johan lid van de Nijverheidsraad.

In 1937 was hij uittredend Commissaris van de N.V. Steenhandel te Tilburg.

Johan Jozef Julius de Vlam is overleden te Eindhoven op 15-01-1942. Citaat Nieuwe Venlosche Courant op 20-01-1942 n.a.v. het overlijden van Johan: “Jarenlang heeft Johan de Vlam zich ten dienste gesteld van Kerk en Maatschappij, in het bijzonder op het vlak van het godsdienstige, charitatieve, opvoedkundige, sociale en het politieke leven in de provincie Noord-Brabant en niet in het minst zijn geboortestad Eindhoven.“

Berthe van Migem is overleden te Eindhoven op 15-01-1949.

Het echtpaar de Vlam-van Migem ligt begraven op het Sint-Catharinakerkhof10 te Eindhoven.

FOTO graf 2x

In 1920 was het huis in de gele rechthoek nr 53 (voorheen 58). Het hoekpand rechts bestaat nog steeds. De apotheek rechts op de voorgrond was apotheek Keunen. Het hek links stond rond de St Catharinakerk. Het hoekpand links met de boekhandel van M.F. van Piere, met het kenmerkende torentje. en daarachter, het grote hoge pand met vlaggenmast, het Hotel Hof van Holland (groot oud pand, dat vroeger bekend stond als “Het Vaticaan”), hebben plaatsgemaakt voor moderne gebouwen met breed terras in de Kerkstraat. Verderop zien de we toren van het stadhuis.
De gele lijn (op basis van een plan bestaande toestand in 1904) toont de bestaande bouw van J.J.J. de Vlam met achteraan de inrijpoort naar de tuin via de Jan van Lieshoutstraat (voor 1920: de Rozemarijnstraat; de rode percelen behoren wellicht niet tot Johan’s eigendom). Het pand boven rechts in de rode lijn is een huisje gebouwd in 1711, dat nog steeds bestaat, nu als horecazaak.
Foto jaren 1930
Adresboek, Eindhoven. Locatie van de sigarenfabriek: Smalle Haven

Opvallende namen in het adressenboek van Eindhoven anno 1910.

Uit de Kath. Illustratie, jrg 62, 1928, no. 28, 04-04-1928.

Johan Jozef Julius de Vlam werd onderscheiden:

Voorplaat van de Katholieke Illustratie, jaargang 58 van 27-02-1924 “Vereerd met de inteekening van het Koninklijk Huisarchief.”11 Tekst volgt hierna:

Op 1-01- 1914 mocht hij zich Ridder in de Orde van de H. Gregorius de Grote ((Latijn: Orde Sanctus Gregorius Magnus”)12 noemen.

Op 28-08-1929 benoemt Koningin Wilhelmina : J.J.J. de Vlam, lid der Gedeputeerde Staten van Noordbrabant, te Eindhoven, tot Ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw13.

1931. Johan viert zijn 65e verjaardag met de hele familie.
  1. De HBS of  hogereburgerschool (ook: hogere-burgerschool, vaker: hogere burgerschool; destijds altijd afgekort tot H.B.S. of HBS, thans ook als hbs) was een Nederlandse onderwijsvorm voor voortgezet middelbaar onderwijs. (In Vlaanderen vergelijkbaar met de vroegere richting: Moderne.) ↩︎
  2. Na de stichting van de abdij Rolduc (UNESCO-erfgoed, de naam Rolduc is een afkorting van Rode-le-Duc , een Franse vertaling van het oorspronkelijke ’s-Hertogenrade) in 1104 groeide de abdij uit tot een van de rijkste abdijen in de Limburgse contreien. Na de invasie van de Fransen in 1796 waarbij de koorheren uit de abdij werden verdreven, stonden de gebouwen daarna 35 jaar leeg. In 1831 werd de priester- opleiding van het Bisdom Luik te Rolduc gevestigd. Na de Belgische afscheiding vertrok dit naar St. Truiden en werd Rolduc eigendom van de apostolisch-vicaris, later bisschop, van Roermond. Rolduc werd een internaat met Gymnasium, HBS, theologie en filosofie voor jongens uit de min of meer gegoede Nederlandse bourgeoisie gevestigd. Diverse bekende politici, wetenschappers en schrijvers uit die tijd genoten in Rolduc hun opleiding. Van 1946 tot 1967 was het weer uitsluitend een kleinseminarie voor het bisdom Roermond. Het internaat werd in 1970 gesloten. De middelbare school bleef tot medio 2011 in Rolduc gevestigd. ↩︎
  3. De nadruk werd altijd gelegd op gebruik van de Franstalige naam Berthe (met e) terwijl de geboorteakte Bertha (met a) wel degelijk aangeeft als Berthe’s officiële naam. ↩︎
  4. Het huidige CDA (NL) ↩︎
  5. Rechtestraat nr 58. Vanaf 1920 hernummering tot. 53 ↩︎
  6. Achter de eerste steen is een perkament gevonden dat echter zo was aangetast dat kopiëren niet meer mogelijk was. De tekst luidde als volgt: “De eerste steen is gelegd op den 5 mei 1900 ten 2 ure door: René Joan Joseph de Vlam oud zes jaar, in tegenwoordigheid zijner ouders, Johan Jozef Julius de Vlam, geboren te Eindhoven den 12e mei 1866 , en Berthe Elise Jeanne van Migem, geboren in 1871, mede in aanwezigheid van: 1e Maria Anna Keunen, vrouw van Jan Joseph de Vlam, vader van den Bouwheer, 2e Emile Marie Johan de Vlam, oud vier jaar, 3e Bertha Maria Emilie de Vlam, oud twee jaar,” ↩︎
  7. Voor de Belgen: niet te verwarren met de Vlaamse jeugdbeweging KSA (Katholieke Studenten Aktie). ↩︎
  8. Derde orden zijn religieuze verenigingen van mensen die zich aansluiten bij een kloosterorde zonder daar volledig lid van te worden of in te treden. Zij volgen een verzachte variant van de betreffende orderegel.
    De term derde orde is ontstaan doordat deze gemeenschappen als derde Franciscaanse gemeenschap werden gezien, na de Franciscanerorde (voor mannen) als de eerste en de Clarissenorde (voor vrouwen) als de tweede orde. De derde orden zijn ontstaan in de 13e eeuw, toen gelovigen die ontevreden waren met de soms weinig verheven staat van de toenmalige geestelijkheid, zich op eigen initiatief wilden toeleggen op geestelijke verdieping. Daartoe zochten zij aansluiting bij de oude en grote klooster- en bedelorden. ↩︎
  9. PNEM: De Provinciale Noord-Brabantse Electriciteits Maatschappij (PNEM) was een bedrijf dat elektriciteit produceerde en distribueerde in de provincie Noord-Brabant. Het was eigendom van de provincie en heeft bestaan van 1914 tot 1997. ↩︎
  10. Hun graf zou er staan tot 2021. Het is niet duidelijk of het graf geruimd wordt of mag blijven bestaan. ↩︎
  11.  De Katholieke Illustratie was een geïllustreerd weekblad, ” zondags-lektuur voor het katholieke Nederlandsche volk” ↩︎
  12. Deze onderscheiding Ridder in de Orde van de H. Gregorius de Grote ((Latijn:Orde Sanctus Gregorius Magnus”) is op 1 september 1831 opgericht door paus Gregorius XVI, die hem vernoemde naar en onder bescherming plaatste van de heilige Paus Gregorius de Grote. Deze onderscheiding werd verleend aan degenen die zich interdiocesaan of landelijk bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt voor geloof en/of Kerk en maatschappij. De medaille is uitgevoerd in geëmailleerd en verguld zilver, aan lint. (Lengte 11,5 cm, afmeting kruis 66 x 40 mm).  ↩︎
  13. Nederland kent twee civiele ridderorden: de Orde van de Nederlandse Leeuw en de Orde van Oranje-Nassau. De onderscheidingen worden ook wel lintjes genoemd. Deze worden toegekend aan mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de samenleving. Kandidaten moeten worden voorgedragen bij de burgemeester van hun woonplaats. Als de burgemeester akkoord is, stuurt hij de aanvraag door naar de Commissaris van de Koning(in). De Commissaris stuurt de aanvraag na goedkeuring door naar de Kanselarij der Nederlandse Orden. Het Kapittel voor de Civiele Orden, dat is gevestigd bij de Kanselarij, adviseert vervolgens de verantwoordelijke minister over de toekenning. De Koning(in) en de minister, op wiens beleidsterrein iemand actief is, zetten hun handtekening onder het Koninklijk Besluit.
    De Orde van de Nederlandse Leeuw is de oudste en hoogste civiele ridderorde in Nederland. Koning Willem I heeft de Orde ingesteld op 29 september 1815. Iemand komt in aanmerking voor een onderscheiding in deze orde als iemand een prestatie van zeer exceptionele aard heeft geleverd voor de samenleving. ↩︎

VLAM!