Madeleine de Vlam & Willy Baekers

Wapen Eindhoven
EntiteitNaamHoofd/Soeverein
GemeenteStad EINDHOVENBurgemeester
ProvincieNoord-BrabantCollege van Gedeputeerde Staten
LandKoninkrijk der NederlandenKoningin Wilhelmina loco Koningin Emma (regentes tot 1898)

Magdalena Hortensia Louisa Maria de Vlam is geboren te Eindhoven op 22-08-1902.

Net als haar broer René was zij begeesterd door de Franse cultuur en taal die er door haar (Belgische franstalige) moeder Berthe van Migem met de paplepel werd ingegeven. Voor haar werk en inzet als secretaris, en later voorzitter van de Eindhovense afdeling van de ‘Alliance Française’ werd zij beladen met Franse onderscheidingen: Officier d’Académie, en bevorderd tot Officier de l’Instruction Publique. In 1946 werd zij erepresidente.

Verder had Madeleine een voorname interesse in hedendaagse kunst van die tijd, en liet zij haar eigen ex libris vervaardigen.

zie ook onderaan artikel RHCe

Madeleine is getrouwd te Eindhoven op 7-08-1923 met textielfabrikant Willy Baekers. Willy is geboren te Eindhoven op 25-02-1901.

Willibrordus Norbertus Johannes Baekers is de zoon van textielfabrikant Hendrikus Judocus Alphonsus Baekers (geboren te Woensel op 15-11-1873) en van Emma Josephina Anna Keunen (geboren te Eindhoven op 30-03-1876). Hendrik en Emma waren getrouwd te Eindhoven op 26-06-1900.

Hendrik Baekers is directeur van de NV Baekers en Raijmakers textielfabrieken te Eindhoven. In 1948 werd hij bij Koninklijk Besluit (en op voordracht van de minister van Economische Zaken, J.R.M. van den Brink, onderscheiden tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau. Na de bevrijding van Eindhoven in september 1944 leverde hij, als directeur van BARA, een grote bijdrage aan de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten door het leveren van overalls.

In het recreatieve leven was Hendrik Ridder van het Gilde van Sint-Sebastiaan. Ook zijn zoon Willy was lid van 1941 tot 1976.

NV Baekers en Raijmakers textielfabrieken is in 1868 opgericht door Willibrordus Johannes Baekers. Hij was de zoon van Renier Baekers en van Cornelia Elisabeth Smits, Op 24-05-1871 trouwde hij te Eindhoven met Maria Petronella Francisca van Kol (zij is geboren te Eindhoven op 28-06-1849 als dochter van Hendrikus Hubertus van Kol en Johanna Catharina Hoefnagels. het bedrijf begon als grossierderij in Belgisch goed annex handweverij. naast de vervaardiging van linnen en pellen1, werd aanvalijk veel Belgische tijk ingevoerd. Men vervaardigde ook gordijn- en meubelstoffen als ook markiezendoek. Oorspronkelijk een eenvoudig handweefbedrijf aan de Spoorstraat te Eindhoven werd dit in 1905 omgebouwd tot een machinale weverij. Nu men de katoenen gestreepte beddentijken zelf ging vervaardigen, werd de productie uitgebreid met de bekende BARA-weefsels. in 1916 werd de onderneming verhuisd naar de Steenstraat te Eindhoven (tegenover het huidige PSV-stadion).

Een gebouw van 15ha op een terrein van 80ha. foto anno 1930,

In 1890 trad Henri Baekers toe in het bedrijf en werd hij directeur van 1919 tot 1932.

Anno 1953: 85-jarig jubileum ban bedrijf BARA. 1. Henk Baekers. 2. Madeleine Baekers-de Vlam. 3. Willy Baekers

In 1961 belandde de Nederlandse textielindustrie in een malaise, en besloot Willy Baekers, de laatste bedrijfsleider, tot een fusie met Elias en de Haes tot bedrijf BEHTI. Helaas hield dit bedrijf slechts enkele jaren stand tot het definitief de deuren moest sluiten; jaren later is het leegstaande fabrieksgebouw gesloopt2.

Het echtpaar Baekers-de Vlam woonde in huis ‘Kempenheem’ te Eindhoven, dat Willy in 1939 heeft laten optrekken. Het koppel kreeg vier kinderen (om de privésfeer te bewaren, trekken we hier de lijn):

  1. Ghislaine Berthe Henriette Marie Baekers.
  2. Henri Johan Norbert Baekers.
  3. Brigitte Cato Baekers.
  4. Saskia Baekers.

Willy is overleden te Eindhoven op 6-08-1976. Madeleine is veel later overleden te Oisterwijk.

Het RHCe ontving van Charles Boissevain archivalia afkomstig van zijn grootmoeder Madeleine Baekers-De Vlam. Deze documenten hebben betrekking op de Eindhovense fabrikantenfamilies De Vlam (sigaren) en Baekers (textiel).

Wat deze documenten extra bijzonder maakt is dat enkele zijn voorzien van een prachtig ex libris. Een ‘ex libris’ (Latijns voor ‘uit de boeken van’) wordt gebruikt als etiket op boeken om aan te geven dat ze uit de persoonlijke bibliotheek van de eigenaar komen. Madeleine Baekers-De Vlam laat in 1943 een eigen ex libris ontwerpen door beeldend kunstenaar en ontwerper Bart van der Leck (Utrecht, 26-11-1876 – Blaricum, 13-11-1958). Van der Leck was enige tijd lid van de Nederlandse kunstbeweging De Stijl. Net als Stijl- en tijdgenoot Piet Mondriaan kiest hij voor een verregaande abstrahering in zijn werk. Zijn kleurenpallet beperkt zich voornamelijk tot de primaire kleuren rood, geel en blauw.

Dat zien we ook terug in de ex libris voor Madeleine Baekers-de Vlam met de op haar achternaam geïnspireerde spreuk ‘Semper Fulgens’ dat Altijd Vlammend betekent. Afgebeeld staat een geabstraheerd vuur. Van der Leck maakte een kleine oplage (naar verluidt zo’n 80 stuks) en gebruikte daarbij de techniek van de blokdruk in vier gangen. Elke kleur heeft zijn eigen blok.

  1. Pellen = halflinnen stof voor handdoeken, servietten en dergelijke. ↩︎
  2. Willýs kleinzoon Charles Boissevain heeft hierover een boek uitgebracht: De markies met het dubbele leven; 100 jaar Baekers’ Textielfabrieken Eindhoven – Charles Boissevain ↩︎

VLAM!