Jan van Dijk-de Vlam

Jan woonde volgens het vreemdelingendossier van 1899 al sedert 1 mei 1883 in Antwerpen (als beroep stond hij ingeschreven als schrijnwerker en toezichter op de werf) en stond hij in Antwerpen dan ook bekend als een eerzaam persoon. Hij was getrouwd te Merxem (Merksem) en had zeven kinderen tussen twee en 12 jaar. Hij was ondernemer, woonde in Antwerpen in de Provinciestraat-Noord1 nr 120 (achter de Zoo van Antwerpen), en was eigenaar van twee bescheiden huizen te Antwerpen, samen ter waarde van 15.000,- BEF2, en enkele eigendommen in Nederland met jaarlijks inkomen ter waarde van 7000,- BEF. In april 1899 diende hij een aanvraag in tot volledige naturalisatie tot Belg.

Het pand in de Provinciestraat nr 120 is vervangen door een nieuw pand in de latere jaren 1900. Een foto van de huidige toestand heeft dus geen zin.

Provinciestraat 53: een woonhuis van de hand van J.A. van Dijk-de Vlam (in geel aangeduid) is nu opgedeeld in drie appartementen.

In de wijk Klein-Antwerpen onstonden enkele huizen van de hand van Jan van Dijk-de Vlam (samengesteld door de heer Marcel Windey, heemkundige)

Het gezin woonde in 1887 in de Lange van Bloerstraat nr 79. Ze verkochten het huis met tuin in 1906 aan de familie Michel Broddin-Juliana Ernst. Akte betreft: Antwerpen, Lange Van Bloerstraat 57.
Notariaat Antwerpen rep: 19722 – nr: 0032
Notaris: Peeters, Louis C.E. te Wijnegem. Dit pand is nu opgedeeld in appartementen.

In 1906 woonde het gezin twee jaar in de Lange Leemstraat 116. (inzet rechts)

Ook de Lange Noordstraat nr 7 was een bekoorlijk pand ter hoogte van de Stadswaag. (1909?) (foto links)

Het mooiste pand ligt in de Sint-Vincentiusstraat nr 4. Hier woonde het gezin in 1918, en nog in 19383.

De realisaties werden reeds beschreven in het aangehechte document van Marcel Windey alsook op Onroerend Erfgoed: Over Jan van Dijk-De Vlam onroerend erfgoed te Antwerpen.

Of wat te zeggen over dit prachtige pand, in 1917 gerealiseerd door Jan in de Van Breestraat 31 te Antwerpen:

In oktober 1887 werd Jan Adriaan belast met het bouwen van een serre in de Van Maerlantstraat 14 (wijk 2). Hiertoe moest een bouwaanvraag worden ingediend. Nog een opdracht van Jan van Dijk-de Vlam was de aanleg van een riool aan het huisnummer 36 op de Sint-Aldegondiskaai, (wijk 7) waarvoor de stadsingenieur toestemming moest verlenen; dat gebeurde in maart 1897. Dit pand is vervangen door nieuwbouw.

Dochter Nette woonde in de Lange Leemstraat 172 toen zij op 9-12-1940 haar naturalisatieaanvraag tot Belg indiende.

Lange Leemstraat 172 (in het geel aangeduid), nabij de belgiëlei en het oude Sint-Vincentiusziekenhuis.

In 1944 werd een private eigendom op de hoek van de Van Praetlei met de Gruisweg te Merksem, van Josephine Catherine (zij was ondertussen weduwe) opgeëist door de Duitse bezetter (Ortskommandantur) om er een verdedigingspunt op te stellen tegen de geallieerden die via Schoten maneuvreerden. De plaats is nu een winkelcentrum geworden.

Wie de kaart bekijkt, merkt meteen een uitstekend militair strategisch verdedigingspunt op, uitkijkend op de Bredabaan, vandaar de opeisingen. Ze maakten zich op om de geallieerde troepen tegen te
houden. Die Slag om Merksem gebeurde zeven maanden later in september-oktober 1944: De Duitse troepen in Merksem en de polders weerhielden de geallieerde troepen er bijna een maand van om op te
rukken naar Zuid-Beveland en de Scheldemonding om zo de haven van Antwerpen te openen voor geallieerde bevoorradingsschepen. Pas bij het begin van de Slag om de Schelde in oktober konden Canadese troepen Merksem bevrijden en oprukken richting Zeeland.

Van Praetlei in 1922 als achtergrond: dit is niet het pand in kwestie.
  1. De lange kronkelige 19e eeuwse Provinciestraat-Noord in de wijk Zurenborg heet nu Provinciestraat; de Provinciestraat-Zuid heet nu de Lamorinièrestraat. ↩︎
  2. 10.000 BEF (anno 1901) komt grosso mode overeen met 330.000 EURO (anno 2024). ↩︎
  3. In het Felixarchief vinden we de meeste bouwvergunningen aangevraagd vanop dit adres. ↩︎

VLAM!